Banyak paribasa Banjar nang manyuruh bubuhan nang anum-anum supaya
cangkal bausaha, tamasuk nang maambil hikmah parigal burung bilatuk.
Burung bilatuk halui haja, tagal tugul, “tahan apilan”; cangkal manabuk
luang di rapun kayu, gasan sarang. “Kaya burung bilatuk manabuk luang”
ibarat manusia nang “dalas hangit”, “waja sampai ka puting”; kada ampih
bausaha, mun kada tulus kahandaknya.
Takisah, Utuh Bilatuk.
Urang kada tahu, dimapa Utuh Bilatuk baulih kasugihan. Inya banyak
manggaduh anak yatim-piatu, baisi kapal dagang, kabun wan pahumaan. Inya
lain juriat sugih. Sakulah kada tinggi. Wayah halui, abahnya mati
karabahan rapun jingah nang ditampur angin tutus. Umanya mati garing.
Kai wan nininya sudah lawas habis umur -- datunya lawas lagi. Inya wan
ading bibiniannya digaduh angahnya, nang bahuma.
Marasa urang
kadada, Utuh Bilatuk cangkal mandangani angahnya bahuma. Wayah lapang,
inya maambil upah marincah pahumaan urang, bacari iwak: maunjun,
mahancau, malukah, malunta, maringgi. Musim buah, maambil upah mamutik
kalangkala, maritam, kasturi, kuwini, kapul, ramania, hampalam wan
hambawang. Hasilnya gasan mambari ading wan angahnya, sapalihan disimpan
di tilam.
Lawas-lawas, inya tulai jadi susuruhan urang.
Diugainya duit simpanan, bapadah lawan angah wan adingnya handak madam,
bausaha di banua urang. Di banua urang, inya manukar jukung gasan
manyubarangakan urang di sungai. Malam, guring di jukung, bahatap
kajang, basuluh bintang. Imbah mayu duit, inya manukar jukung tiung
gasan bajual nyiur, kanas, galam, kayu bapangkih, kasau, sirap wan papan
ulin.
Langkah, rajaki, umur wan juduh rahasia Allah Ta’alla,
tagal manusia wajip bausaha. Nasip baik, inya takawini anak urang ada.
Lawas-lawas, inya hingkat manukar kapal dagang. Ading wan angahnya
dibawai bausaha, dibawai tulak haji satahun sakali.
Utuh Bilatuk
“kaya burung bilatuk manabuk luang”: sipat nang patut dituruti, urang
jaba nang cangkal bausaha, gasan maubah nasipnya. (ysas)
(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Salasa, 23.12.2014, Pukul 5 kamarian.)
Sumber:
https://www.facebook.com/y.s.agus.suseno/posts/685679998218180?comment_id=686872434765603&ref=notif¬if_t=mentions_comment
Tidak ada komentar:
Posting Komentar